مجالست اشرار در فضاي مجازي

فضای مجازی هر چند که به نظر می رسد که مجاز باشد و حقیقت نیست، ولی اگر دقت شود معلوم می شود که حقیقت است نه مجاز؛ زیرا فضایی که امروز از آن به مجازی یاد می شود، جلوه ای از دنیای حقیقی و واقعی است.

البته مراد از حقیقت در برابر مجاز، همان واقعیت است؛ وگرنه بسیاری از آن چیزی که در دنیای بیرونی و نیز فضای مجازی وجود دارد، حقیقت نیست، بلکه باطلی است که لباس حقیقت به تن کرده است و تنها بخشی از امور در دنیای بیرونی و فضای مجازی واقعیت با لباس حقیقت است.

به هر حال، از آیات و روایات به دست می آید که معاشرت و رفاقت با بدان و حضور در مجالس آنان موجب می شود تا انسان گرفتار افکار و اندیشه های باطل و رفتارهای زشت آنان شود و دنیا و آخرت خویش را تباه سازد. خدا به نقل از کسانی که این گونه با دوستان خلوتی خویش راه باطل گرفته و تباه شدند، می فرماید: یَا وَیْلَتَى لَیْتَنِی لَمْ أَتَّخِذْ فُلَانًا خَلِیلًا؛ اى واى کاش فلانى را دوست خلوتی خود نگرفته بودم و به خلوتگاه خودمان راهش نداده بودیم.(فرقان، آیه 28)

بنابراین، کسانی که در فضاهای مجازی به دنبال مجالست و معاشرت با بدان دروغ پرداز و شبهه افکن و گناهکار هستند، همانند کسانی هستند که در دنیای بیرونی به نشست و برخاست با بدان پرداخته اند. پس آن نهی که درباره مجالست با بدان بیان شده است درباره این مجالست نیز صادق است؛ زیرا فضای مجازی چیزی جز دنیای واقعی نیست؛ و ابزارهای رسانه ای موجب نمی شود تا انسان از فضای واقعی بیرون باشد.

انسان مومن وقتی با بدان مجالست می کند، از ایشان تاثیر بد و سوء می پذیرد. این مجالست چه در دنیایی بیرونی باشد یا در دنیای مجازی رسانه ای. از این روست که در روایت آمده است: می فرماید: «لاتصحبوا اهل البدع ولاتجالسوهم فتصیروا عند الناس کواحد منهم قال رسول الله صلی الله علیه و آله: المرء علی دین خلیله وقرینه؛ با بدعتگذاران رفاقت نکنید و با آنها همنشین نشوید که نزد مردم همچون یکی از آنها خواهید بود! رسول خدا فرمود: انسان پیرو دین دوست و رفیقش می باشد! » (اصول کافی، جلد 2، ص 375 «باب مجالسة اهل المعاصی)

همین معنی در حدیث دیگری از امام علی بن ابی طالب علیهما السلام به صورت تاثیر متقابل بیان شده است؛ می فرماید: «مجالسة الاخیار تلحق الاشرار بالاخیار ومجالسة الابرار للفجار تلحق الابرار بالفجار؛ فمن اشتبه علیکم امره ولم تعرفوا دینه فانظروا الی خلطائه؛  همنشینی با خوبان، بدان را به خوبان ملحق می کند؛ و همنشینی نیکان با بدان، نیکان را به بدان ملحق می سازد! کسی که وضع او بر شما مبهم باشد، و از دین او آگاه نباشید، نگاه به دوستان و همنشینانش کنید. اگر همنشین با دوستان خداست او را از مؤمنان بدانید؛ و اگر با دشمنان حق است، او را از بدان بدانید!  (بحارالانوار، ج 71، ص 197)

و نیز می فرماید: «صحبة الاشرار تکسب الشر کالریح اذا مرت بالنتن حملت نتنا؛ همنشینی با بدان موجب بدی می گردد؛ همچون بادی که از جایگاه متعفن و آلوده می گذرد؛ بوی بد را با خود می برد. (غرر الحکم)